Tìm hiểu về cơ chế tạo sữa mẹ để gọi sữa về thành công

“Làm sao để có đủ sữa cho con?” luôn là câu hỏi khiến mình stress kinh khủng cho đến khi mình biết và hiểu về cơ chế cơ thể tạo ra dòng sữa mẹ. 

Ngay từ khi mang thai, cơ thể mẹ đã bắt đầu cơ chế tạo sữa bằng việc tiết ra những thành phần đầu tiên của sữa mẹ như lactose,... và kéo dài việc này đến khoảng 10 ngày sau sinh. Đây là giai đoạn tạo sữa non và sữa chuyển tiếp trong sữa mẹ. Khoảng từ ngày thứ 10 sau sinh, sữa non và sữa chuyển tiếp được chuyển thành sữa trưởng thành với lượng sữa nhiều hơn trước, kéo dài suốt thời gian cho con bú. 

1. Các hormone quan trọng trong cơ chế tạo sữa

Có 4 loại hormone chính giữ vai trò quan trọng trong việc sản xuất sữa: 

- Hormone Estrogen giúp làm tăng kích thước và số lượng ống dẫn sữa, giúp sữa di chuyển dễ dàng, không bị tắc tia. 

- Hormone Progesterone giúp phát triển các nang sữa, các thùy tuyến sẵn sàng cho việc tiết sữa nhiều. Ngoài ra, nó còn giúp ngăn chặn các cơ co thắt tử cung, giúp cả mẹ và bé có một thai kỳ thật khỏe mạnh. 

Hai hormone này đều được duy trì ở mức cao trong quá trình mang thai, sau khi sinh xong thì chúng sẽ tự động giảm xuống thấp hơn để không gây ức chế việc tiết sữa. 

- Hormone Prolactin có vai trò tăng khả năng tiết sữa. 

- Hormone Oxytocin giúp giải phóng sữa, để sữa dễ dàng chảy qua các ống dẫn và thoát ra khỏi núm vú. Hormone này cũng giúp việc tạo những cơn co tử cung sau sinh, giúp tử cung nhanh chóng trở lại kích thước ban đầu; đồng thời khiến mẹ cảm thấy bình tĩnh, thoải mái và vui vẻ hơn.  

Hiểu cơ bản về cơ chế tạo sữa mẹ sẽ giúp việc gọi sữa thành công hơn

2. Phác thảo cơ bản về cơ chế tạo sữa

Theo mình biết, có hai loại phản xạ diễn ra trong hoạt động tạo sữa. 

1. Phản xạ tiết sữa

Khi con mút núm vú mẹ, não nhận được tín hiệu và kích thích tuyến yên giải phóng hormone Prolactin vào trong máu. Hormone này sẽ kích thích vú sản xuất ra nhiều sữa hơn. Đây là lý do vì sao chúng ta luôn được khuyến khích việc cho con bú mẹ nhiều thật nhiều, ngay cả khi không có sữa để gọi sữa về nhanh chóng hơn những biện pháp gọi sữa khác. 

2. Phản xạ phun sữa

Khi con mút vú mẹ, ngoài Prolactin, tuyến yên đồng thời sẽ giải phóng hormone Oxytocin vào máu. Loại hormone này kích thích sự co thắt của các cơ nhỏ xung quanh các ống dẫn sữa ở vú trong khi sữa được đồ đầy vào ống dẫn. Con mút tạo áp lực mút, cơ ống dẫn sữa co thắt tạo tác động đẩy, khiến dòng sữa di chuyển ra đầu vú và con có thể ti được sữa mẹ. Nhiều mẹ sữa có thể chỉ nhỏ giọt nhưng nhiều mẹ sữa còn phun ra thành tia luôn ý. 

Kinh nghiệm cho thấy rằng, mẹ cho con bú càng nhiều sữa thì cơ thể mẹ sẽ sản sinh ra nhiều sữa hơn. Bởi lẽ, trong sữa mẹ có chất ức chế việc tạo sữa. Khi lượng sữa đọng lại trong vú mẹ lớn, chất ức chế này sẽ được tiết ra khiến cơ thể nhận biết là dư thừa sữa và vú ngừng tạo sữa. Việc cắt cữ bú, thay đổi cữ bú đột ngột cơ thể không nhận biết được sẽ rất dễ dẫn đến tình trạng ít sữa dần và mất sữa là do nguyên nhân này nè. Vậy nên, để có nhiều sữa cho con, mẹ nên là vú rỗng bằng cách cho con bú thường xuyên hoặc vắt sữa ra bình nếu bé không bú hết nhé. 

3. Làm sao để sữa mẹ về nhiều hơn?

Túm lại, sau khi tìm hiểu về cơ chế tạo sữa, mình xin rút ra một số cách đơn giản mà hiệu quả để gọi sữa về thành công, thoải mái cho con tu ti. 

• Một là, cho con bú thật nhiều để kích thích cơ thể tạo hormone tạo sữa. 

• Hai là, để con ti mẹ đúng cách, đúng tư thế bú, đúng khớp ngậm để việc sữa chảy và ti sữa dễ dàng hơn. Đồng thời cho con ti triệt để, ti đến hết sữa (tất nhiên là vẫn theo nhu cầu). Nếu con đã no nê mà vẫn không hết sữa, mẹ nên vắt sữa ra bình. 

• Ngoài ra, chúng ta nên uống một ly nước ấm/sữa ấm khoảng 30 phút trước khi cho con bú; có thể dùng khăn ấm chườm lên ngực vài phút trước khi cho con bú hoặc nhẹ nhàng xoa bóp hai bầu ngực, massage theo chiều hướng về núm vú để tác động lên các ống dẫn sữa, từ đó giúp dòng chảy sữa dễ dàng lưu thông. 

• Tâm trạng mẹ vui vẻ, dễ chịu, đầy yêu thương với con cũng là một tác động tích cực giúp việc tạo sữa trở nên dễ dàng. Hãy thả lỏng và thư giãn, tận hưởng thời gian cho con bú mẹ nhé. 

Một chút vậy thôi là mình nghĩ đã quá đủ để có nhiều sữa về cho con rồi. Các mẹ tham khảo và đóng góp thêm ý kiến giúp mình nha. Cứ kiên trì và làm thử, người khác làm được mình cũng làm được. Tất cả vì nguồn sữa dồi dào cho con nào các mẹ.