Giúp mẹ và bé vượt qua wonder week (tuần khủng hoảng)?

Tiến sĩ Frans Plooij một trong những chuyên gia hàng đầu nghiên cứ về phát triển trí não trẻ đã khởi xướng ra khái niệm “Tuần khủng hoảng” (Wonder week). Trung bình 20 tháng đầu đời các bé sẽ gặp wonder week ở các mốc tuần thứ 5, 8, 12, 19, 26, 37, 46, 55, 64 và 75

Khái niệm Wonder week sinh ra nhằm giảm và tránh stress cho cả mẹ và con khi bé rơi vào tuần thay đổi tính nết do qui trình phát triển tự nhiên. Wonder week là thời gian mà các con tập trung phát triển các kỹ năng vận động và trí não, do đó sẽ lơ là việc ăn và ngủ. Trong tuần wonder week này, các mẹ sẽ phải được đầu với 3C - Crying, Clinginess, Crankiness (Khóc lóc, Đeo bám, Cáu kỉnh)

1. Những gì đang xảy ra trong Wonder week?

Chúng ta đều biết bằng sự phát triển các kỹ năng vật lý của trẻ xảy ra chỉ trong nháy mắt. Có thể một ngày trước bé còn chưa biết bò nhưng ngay ngày hôm sau, bé đã bắt đầu những bước bò vững chãi. Tất cả chúng ta đều nhớ như in thời khắc tuyệt diệu khi con đột nhiên lật người, ngẩng cổ, ngồi, bò, đứng….bởi đó là khoảnh khắc kì diệu và rất bất ngờ. Tuy nhiên người ta cho rằng một em bé đã có thể suy nghĩ, cảm nhận,hiểu được về những gì đang và sắp xảy ra đối với bản thân mình.

Ví dụ vào lúc 8 tuần, bé bắt đầu nhận ra nhiều người và nhiều vật xung quanh bé hơn.

Vào khoản 6 tháng, bé cũng có thể bắt đầu phân biệt được giữa những khuôn mặt quen và lạ. Trong khi trước khoảng thời gian đó, ai bế bé cũng được thì bây giờ chỉ có bố mẹ mới có thể bế được bé.

Những thay đổi trong tư duy có thể hiển thị ra bên ngoài thành cách cư xử của bé. Trong thời gian này trẻ đang hay đổi thế giới quan nên rất cần được mẹ quan tâm, cần có sự chú ý của mẹ. Chính vì vậy con khóc nhiều hơn, nhõng nhẽo hơn và hay cáu kỉnh hơn. Thử tưởng tượng như một ngày, trẻ như dậy trên một hành tinh xa lạ, mới mẻ. Nhưng ngay sau đó, con sẽ bắt đầu học và khám phá thế giới mới này. Sự cáu gắt của bé, cũng chính là đi theo qui luật đấy

2. Biểu hiện của trẻ trong wonder week

Nếu mẹ thấy bé có các biểu hiện này trùng với thời gian trong bảng wonder week thì đừng lo lắng hay căng thẳng bới bé chỉ là đang chuẩn bị cho một bước tiến mới như biết đi, biết bò hay biết vỗ tay…

1. Khóc nhiều hơn, hay cáu giận và ỉ ôi.

2. Tâm trạng thất thường: đang vui tự nhiên cáu hoặc ngược lại.

3. Muốn mẹ/bố dành nhiều thời gian chơi cùng bé.

4. Bám bố/mẹ không rời.

5. Cư xử ngọt ngào với bố mẹ ( ví dụ ôm ấp mẹ hoặc cười nịnh với bố).

6. Nghịch hơn.

7. Có những cơn giận bất thường ( ví dụ đang chơi xếp hình rất ngoan bỗng nhiên ném hết đồ chơi đi và gào thét).

8. Ghen khi thấy mẹ/bố quan tâm đến người khác (đặc biệt là các em bé khác) ngoài bé.

9. Nhút nhát hơn với người lạ. (mà trước đây không thế).

10. Khó ngủ, ngủ ít, giấc ngủ không sâu như bình thường, đang ngủ bật dậy quấy khóc. Ngủ muộn hơn, dậy sớm hơn

11. Dường như xuất hiện những “giấc mơ” hoặc “mơ” thường xuyên hơn trước đây.

12. Biếng ăn.

13. Trở nên “tâm trạng” đôi khi chỉ ngồi 1 chỗ, nghĩ ngợi vẩn vơ.

14. Mút tay nhiều.

15. Ôm ấp vật gì đó hoặc tìm kiếm vật để ôm khi đi ngủ, những lúc không có bố mẹ ở bên cạnh

16. Những thói quen thuở bé không còn nữa tự nhiên quay lại (ví dụ bò trở lại nếu đã biết đi hoặc đòi mẹ cầm bình sữa cho bú dù đã tự cầm được rồi).

17. Với những bé bú mẹ thì các bé có khi còn đòi ti ( nhưng thực ra không phải vì đói) liên tục, dù chỉ ti 1 tí rồi thôi và đặc biệt lúc nóng giận phải ti mới hết.

3. Những kỹ năng bé đạt được sau wonder week

Tuy không phải là trùng khớp 100% nhưng sau mỗi tuần wonder week trẻ đều sẽ đạt thêm một kỹ năng mới

Wonder week 5

Trẻ bắt đầu có chuyển biến về các giác quan. Khi sự trao đổi chất của bé phát triển, và đặc biệt phát triển mạnh mẽ trong vòng tuần thứ 5, ngay sau khi đầy tháng trẻ sẽ bắt đầu ‘trái tính trái nết’. Chính điều này là nguyên nhân mà các bà các mẹ ta khi xưa nuôi con hay rỉ tai nhau rằng “Ra tháng nó sẽ bắt đầu quấy hơn bình thường”. Tuy nhiên sua khi vượt qua giai đoạn Tuần biến đổi thứ 1 này, bé sẽ bắt đầu nhìn vào mọi vật chăm chú hơn, có cảm giác muốn chạm vào mọi vật, bắt đầu biết cười và nhạy cảm hơn với mùi hương.

Wonder week 8

Sau giai đoạn chán ăn, hay quấy khóc thứ 2 này, em bé của mẹ sẽ có thể giữ đầu ổn định hơn, quay đầu về phía âm thanh, bắt đầu có dấu hiệu quan tâm đến đồ chơi, khám phá và quan sát các bộ phận của cơ thể của mình, bắt đầu biết làm những âm thanh gầm gừ nhỏ

Wonder week 12

Đây chính là mốc thời gian đánh dấu sự chuyển biến lớn đầu tiên của trẻ. Con sẽ bắt đầu biết lẫy, lật sấp, lật ngửa, ngóc đầu, cười nhiều hơn và thích nghe những âm thanh với tần số khác nhau. Đương nhiên trước đó, mẹ cũng sẽ khá vất vả với những ngày con bỏ ăn hoặc thức đêm không ngủ.

Wonder week 19

Mẹ sẽ bắt đầu thấy bé biết cho tay vào miệng mút hoặc cầm nắm để bỏ tất cả mọi đồ vật trong tầm với nhét vào miệng, biết nhìn theo mẹ hoặc bố, đẩy núm ti ra khi đã no.

Wonder week 26

Sau khi hết giai đoạn ‘khó chịu’ này, trẻ sẽ bắt đầu biết cầm nắm, biết ngồi dậy, nhổm người, kỹ năng xác định khoảng cách phát triển, bắt đầu biết hét và cười rất to.

Wonder week 37

Tuần này là chìa khóa cho trẻ sơ sinh có thể nhận ra rằng những điều khác nhau có thể được nhóm lại hoặc phân loại lại với nhau. Sau khi hết quấy khóc, bỏ ăn, trẻ sẽ có dậu hiệu có thể hiểu một số từ, biết bắt chước người khác, thể hiện tâm trạng của mình, muốn chơi trò chơi và đung đưa theo những bài nhạc quảng cáo, và sẽ bắt đầu tập bò.

Wonder week 46

Trẻ bây giờ bắt đầu hiểu trình tự. Con sẽ bắt đầu nói nhưng từ đơn, biết trả lời câu hỏi ngắn, biết chỉ vào đồ vật mình muốn, thích chơi xếp chồng đồ vật.

Wonder week 55

Kỹ năng mới của trẻ sau giai đoạn cáu gắt thứ 8 bao gồm khả năng đi vịn hoặc có thể đi vững, thích cầm đồ vật đưa ra xa, thích vẽ, tự mặc hoặc cởi quần áo.

Wonder week 64

Bé sơ sinh ngày nào của mẹ bây giờ đã lớn. Bé bắt đầu biết pha trò, biết nũng nịu, biết nịnh mẹ, bắt cưới biểu cảm và hành động của người lớn.

Wonder week 75

Khi gần 20 tháng tuổi, trẻ đã có thể hoàn toàn đi vững và chạy nhảy. Biết xâu chuổi sự kiện thành hệ thống và có thể thay đổi hành vi cho phù hợp với hoàn cảnh. Trẻ cũng sẽ bắt đầu phát triển sự đồng cảm và ít ích kỷ, cùng với các kỹ năng ngôn ngữ tốt hơn cô ấy