Mẹ cần biết những gì về nước ối?

1. Nước ối là gì?

Trong thai kỳ phát triển, thai nhi nằm trong tử cung của mẹ nhưng không tiếp xúc trực tiếp với tử cung mà nằm trong một loại dung dịch vàng nhạt được gọi là nước ối. Đây là môi trường tồn tại và phát triển của bé trong suốt 9 tháng 10 ngày.

Nước ối bình thường màu trong, mùi hôi tanh, có tính hơi kiềm. Thành phần hóa học của nước ối chủ yếu là nước (97%) ngoài ra còn có muối khoáng, các chất hữu cơ, các chất điện giải, các hormon. Nước ối được sản sinh ra do thai, do màng ối, do tuần hoàn máu mẹ.

2. Tác dụng của nước ối đối với thai nhi

Nước ối rất quan trọng đối với thai nhi, giúp hạn chế các “chấn động” từ ngoài làm ảnh hưởng đến bé, cũng có vai trò trong sự phát triển của thai nhi.

Nước ối giúp thai nhi cử động tự do trong bụng mẹ, cho phép hệ xương của bé phát triển đúng chuẩn. Hơn nữa, nhờ dịch lỏng quan trọng này, phổi của bé mới phát triển thích hợp, thân nhiệt cũng ổn định hơn.

3. Lượng nước ối thay đổi trong mỗi giai đoạn

Lượng nước ối không duy trì với một mức nhất định mà có sự thay đổi trong mỗi giai đoạn khác nhau.

– Thai 12 tuần lượng nước ối khoảng 60ml

– Thai 20 tuần lượng nước ối khoảng 350ml

– Thai 34 tuần lượng nước ối khoảng 500-1000ml

– Thai đủ tháng lượng nước ối giảm dần, còn khoảng 600ml, do lúc này thai nhi đã lớn.

4. Chỉ số nước ối là gì?

Chỉ số nước ối được ký hiệu là AFI. Để đo chỉ số này, bác sĩ sẽ thực hiện theo thủ thuật sau: Lấy rốn làm mốc, chia bụng làm 4 phần với 2 đường dọc ngang. Ở mỗi phần, chọn ra túi ối sâu nhất để đo chiều dài. Cộng 4 chiều dài này lại sẽ ra chỉ số ối AFI.

5. Các bệnh lý thường gặp của nước ối

Chỉ số nước ối từ 6-18cm thì mẹ có thể yên tâm về lượng nước ối. Thậm chí, khi ở mức 12-25cm (dư ối) thì mẹ vẫn không cần quá lo lắng vì vẫn ở trong hạn mức an toàn.

Tuy nhiên, khi chỉ số nước ối vượt quá ngưỡng này thì là trường hợp vô cùng nguy hiểm có thể gây ảnh hưởng lớn đến thai nhi.

– Đa ối (nhiều nước ối) khi AFI >25cm: Xảy ra do bất thường ở hệ tiêu hóa của thai nhi (không nuốt được nước ối) hoặc những bất thường ở thần kinh trung ương. Bào thai bị nhiễm trùng, mẹ bị bệnh tiểu đường, bất đồng nhóm máu giữa mẹ và con cũng có thể là những nguyên nhân dẫn đến đa ối. Đa ối gây ra nhiều biến chứng như: Mẹ bị vỡ ối sớm, sinh non, túi ối bị căng quá sẽ làm cho nhau bong non, ngôi thai bị đảo lộn bất thường có thể dẫn đến sinh mổ. Mẹ còn có thể bị băng huyết sau khi sinh.

– Thiếu nước ối (ít nước ối) khi AFI <= 5cm: Xảy ra do rỉ màng ối ở mẹ hoặc do những bất thường từ hệ niệu của thai nhi, chẳng hạn như bào thai nuốt nước ối vào nhưng không thải ra được làm cho quá trình tái tạo nước ối bị hao hụt. Tình trạng thai quá ngày cũng có thể làm cho nước ối bị ít dần đi. Mẹ mắc các bệnh tiểu đường, cao huyết áp… trong quá trình mang thai cũng dẫn đến sự thiếu ối. Sự thiểu ối sẽ làm cho hoạt động của thai nhi trong màng ối bị hạn chế. Thai nhi bị suy dinh dưỡng, chậm phát triển, có nguy cơ khiếm khuyết sau khi chào đời. Mẹ thì có nguy cơ bị sinh non vì suy thai.

– Rỉ ối : Rỉ ối có thể gặp ở bất kỳ thai phụ nào trong thai kỳ, nhưng thường diễn ra nhiều hơn ở những người có các triệu chứng như: ngôi thai bất thường, khung chậu hẹp, rau tiền đạo, đa thai, đa ối, hở eo cổ tử cung, viêm màng ối… Nếu bị rỉ ối, chất lỏng vùng kín sẽ ra chậm (giống són tiểu hay tiểu dắt), nhưng khác là nước ối không màu, mùi tanh, còn nước tiểu màu vàng và nặng mùi hơn.

6. Nhận biết bất thường qua màu sắc nước ối

Dựa vào màu sắc của nước ối sẽ đoán biết được tình trạng của thai nhi. Ban đầu nước ối có màu trắng trong và khi thai càng phát triển thì nước ối càng đục dần. Khoảng từ tuần thai thứ 38, nước ối sẽ có màu trắng đục gần giống nước vo gạo.

– Nước ối có màu đỏ nâu là dấu hiệu của thai chết lưu.

– Nước ối xanh đục, mùi hôi, có lẫn mũ là những dấu hiệu của nhiễm trùng ối. Lúc này, nguy cơ nhiễm khuẩn bào thai là rất cao.

– Nước ối có màu vàng xanh có thể là hiện tượng thai nhi chậm phát triển hoặc bị tán huyết.

– Nước ối sệt hoặc lẫn phân su của bé có thể là dấu hiệu của tình trạng suy thai nghiêm trọng, de đọa tính mạng thai nhi.

Với những thông tin hữu ích trên đây, mong rằng các mẹ bầu sẽ có hiểu biết hơn về nước ối để bảo vệ con yêu một cách tốt nhất.