Hóc dị vật đường thở là một trong những tai nạn thường gặp với trẻ nhỏ. Nguyên nhân có thể là do trẻ bị sặc sữa/cháo, nuốt/hít phải dị vật nhỏ như các loại hạt: cơm, dưa, lạc hoặc các vật nhỏ như ốc vít, kẹp giấy.. Hầu hết khi rơi vào trường hợp này các bậc phụ huynh nào cũng rất bối rối khi không biết xử trí làm sao cho đúng cách, giữ được an toàn cho trẻ khi con nuốt phải dị vật, và bị hóc . Hôm nay, Bibabo sẽ chia sẻ cho các mẹ cách sơ cứu cho trẻ khi bị hóc dị vật nhé.

Trứng gà là món được rất nhiều bà mẹ ưa chuộng để làm món ăn dặm cho con vì có hương vị thơm ngon nên nhiều bé rất thích ăn trứng gà và các món ăn từ trứng gà còn rất dễ chế biến. 

Ngoài ra trứng còn là một trong những thực phẩm giàu đạm dễ hấp thu (tỷ lệ hấp thu đạm trứng là 100%, tương đương với đạm trong sữa nếu chế biến đúng cách). Ngoài ra trong lòng đỏ trứng còn cung cấp nhiều chất béo, các vitamin và khoáng chất rất cần thiết cho sự phát triển của bé như: Sắt, viatmin A, kẽm,…

Tuy nhiên, chính vì nhiều chất béo nên nếu ăn nhiều trứng cũng sẽ khiến bé bị khó tiêu, đầy hơi. Do đó, mẹ cần phải cho bé ăn trứng đúng cách, nếu không sẽ thành “khéo quá hóa vụng”. Trong bài viết dưới đây, mẹ hãy cùng Bibabo tìm hiểu về cách cho bé ăn trứng đúng, đủ và phù hợp nhé.
Bé cần ăn bao nhiêu trứng một ngày?
Tuỳ theo từng độ tuổi của bé mà bạn có thể “cân đối” lượng trứng trong thực đơn ăn dặm hàng tuần. Dưới đây là lời khuyên của các bác sĩ dinh dưỡng:

• Bé dưới 1 tuổi: Chỉ nên ăn lòng đỏ trứng mà thôi vì trong lòng trắng trứng chứa nhiều đạm, dễ gây nguy cơ dị ứng đối với bé. Bắt đầu tập ăn từ ¼ lòng đỏ trứng, ăn 3 ngày liên tiếp, ngày thứ 3 tăng lên ½ lòng đỏ trứng để thử xem bé có bị dị ứng hay không.

• Từ 6-7 tháng tuổi: Bé có thể ăn ½ lòng đỏ trứng một bữa, một tuần bé có thể ăn từ 1-2 bữa trứng.

• Từ 8-12 tháng tuổi: Bé có thể ăn cả 1 lòng đỏ trứng một bữa và ăn 2-3 bữa/tuần. Nếu gia đình không có tiền sử dị ứng thì mẹ có thể thử cho bé ăn trứng cút khi bé được 10 tháng tuổi (vẫn theo nguyên tắc thử phản ứng dị ứng trong 3 ngày).

• Từ 12 tháng tuổi trở lên: Bé có thể ăn thêm lòng trắng trứng, ăn 1 quả trứng/bữa và ăn 2-3 bữa/tuần. Bé có thể ăn thêm trứng vịt khi được 18 tháng,  tuổi 

• Từ 4 tuổi trở lên: Bé có thể ăn thêm trứng vịt lộn, với lượng ½ quả lúc mới bắt đầu, tăng lên 1 quả khi được 4.5 tuổi trở lên và chỉ nên cho bé ăn trứng vịt lộn vào buổi sáng. 

Lòng trắng và lòng đỏ, lòng nào bổ dưỡng hơn?

Trong lòng đỏ trứng chứa rất nhiều chất dinh dưỡng, chẳng hạn như chất béo, choline tốt cho sự phát triển của não bộ, kali, selen, vitamin B12, vitamin E, A,… Còn trong lòng trắng trứng lại chứa nhiều protein hơn cũng như có nhiều loại vitamin khác mà ở lòng đỏ không có, chẳng hạn vitamin B2, B6, folate,… cần thiết cho sự tăng trưởng tế bào và sự phát triển của hệ xương, răng… 

Cả lòng đỏ và lòng trắng trứng đều chứa rất nhiều chất dinh dưỡng.

Do đó, sau khi bé dược 12 tháng tuổi trở lên thì bé nên được ăn đủ cả lòng trắng và lòng đỏ để nhận được tối đa dưỡng chất của quả trứng, hoặc mẹ có thể cho bé ăn trứng cút để vừa sức hơn.
Cách chọn trứng

Nhiều mẹ cho rằng trứng gà vỏ nâu sẽ tốt hơn trứng gà vỏ trắng. Điều này là hoàn toàn không đúng. Màu vỏ trứng khác nhau không có nghĩa là thành phần dinh dưỡng của trứng khác nhau. Trứng gà vỏ trắng hay vỏ vàng nâu đều có chung những thành phần dinh dưỡng. Do đó các mẹ không cần phải cân nhắc việc màu sắc của vỏ trứng khi mua trứng cho con.

Mẹ nên chọn loại trứng gà ta, thả vườn, được nuôi bằng thức ăn sạch, không bị nhiễm bẩn, không ăn cám công nghiệp. Nếu có điều kiện, mẹ có thể mua trứng gà hữu cơ cho bé ăn, đây là loại trứng gà đảm bảo nhất về độ sạch và giá trị dinh dưỡng. Ngoài ra mẹ có thể cho bé ăn trứng gà omega 3. Loại gà này được nuôi hoàn toàn bằng hạt cây lanh (giàu axit béo omega 3). Tuy nhiên, trứng gà loại này thường đắt và chưa phổ biến trên thị trường.

Để biết trứng còn tươi, mới hay không thì mẹ thả trứng vào cốc nước lạnh, nếu trứng chìm hẳn xuống nước là trứng mới, có thể chế biến cho bé ăn ngay còn nếu trứng nổi lên là trứng cũ, không nên cho bé ăn vì sẽ gây khó tiêu và giảm chất dinh dưỡng.

Cho trẻ ăn trứng gà đúng cách

Mẹ không nên cho bé ăn trứng chưa chín kỹ vì đường sinh dục của gà có rất nhiều vi khuẩn nên cả trong và ngoài trứng gà đều có thể nhiễm khuẩn, đặc biệt là salmonella – một yếu tố gây ngộ độc thức ăn. 

Ngoài ra, trong lòng trắng trứng sống còn có một chất chống lại biotin (vitamin H), cản trở hấp thu dưỡng chất này. Vitamin H là yếu tố không thể thiếu được trong quá trình sử dụng protein và đường – bột, cần thiết cho sự phát triển bình thường của cơ thể. Vì vậy, ăn trứng sống hoặc chín tái đều có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe.

Không nên cho đường vào trứng vì cách làm này khiến protein trong trứng kết hợp với axit amonic trong đường glucozo tạo thành hợp chất khó hấp thu khiến trẻ bị ợ chua, khó tiêu và ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe.

Không nên cho trẻ uống sữa đậu nành trước hoặc sau khi ăn trứng, vì điều này dễ khiến trẻ bị đầy bụng và khó chịu vì trong sữa đậu nành có men protidaza kiềm chế các protein trong trứng.

Cách luộc trứng “chuẩn” nhất

Mẹ cho trứng cùng với nước lã vào nồi rồi đun sôi dần dần. Khi nước sôi thì vặn nhỏ lửa đun khoảng 2 phút rồi tắt bếp ngâm trứng khoảng 5 phút. Như vậy, trứng vừa chín tới, lòng đỏ không bị chín kỹ quá, dễ hấp thu. Lúc luộc trứng, có thể cho thêm một ít muối để giữ cho trứng không bị vỡ.

Trứng vừa lấy ở tủ lạnh ra không nên luộc ngay, cũng không nên ngâm trong nước nóng hay luộc bằng lửa quá to vì dễ gây vỡ trứng, hoặc không chín lòng đỏ.

Các món ăn với trứng

• Trẻ 6 – 12 tháng: Nên cho ăn bột, cháo trứng, sốt trứng, trứng hấp, trứng trộn cùng rau củ hấp. 

• Trẻ từ 12 tháng trở lên: Có thể ăn cháo trứng, trứng luộc, trứng bác,  trứng rán đúc thịt, trứng sốt cà chua ăn với cơm, các món bánh có trứng,…

Bibabo hy vọng sau khi xem xong bài viết này, mẹ đã biết nên cho trẻ ăn trứng gà đúng cách như thế nào là hợp lý tốt cho sức khỏe và có cách lên thực đơn phù hợp cho trẻ với trứng gà nhé!

Quả bơ có thể trộn cùng sữa hoặc cùng nhiều loại thực phẩm khác để tạo thành món ăn thơm ngon cho bé và cả gia đình, mời mẹ tham khảo những cách chế biến món ăn từ bơ sau đây nhé!
Thực phẩm có thể trộn chung với bơ là chuối, táo, lê, đào, xoài, đu đủ, sữa chua, bí đỏ, khoai tây, khoai lang, cà rốt, thịt gà, mỳ ống, củ dền, sữa mẹ/sữa công thức,...
Bơ trộn sữa mẹ/sữa công thức

- Nguyên liệu: 

• Bơ chín: 1 quả nhỏ.

• Sữa mẹ/sữa công thức: 200ml.

• Cách làm: 

• Mẹ bổ quả bơ theo chiều dọc, nhẹ nhàng dùng tay xoay ngược hai nửa quả bơ cho đến khi thấy nó tách ra. 

• Dùng thìa để xúc bỏ hạt hoặc dùng con dao sắc, ấn nhẹ vào hạt cho đến khi hạt bơ dính vào dao thì nhẹ nhàng nhấc hạt ra ngoài. 

• Dùng thìa xúc thịt quả bơ ra bát.

• Cho bơ vào máy xay cho đến khi bơ mịn. 

• Thêm sữa mẹ hoặc sữa công thức để có độ loãng thích hợp. 

Với bé từ 10 tháng trở lên có thể ăn được bơ đặc thì chỉ cần dùng thìa miết nhẹ thịt quả bơ rồi quấy cho bơ mịn, thay vì xay nhuyễn.

Từ lâu, quả bơ đã được mệnh danh là thực phẩm vàng dành cho bé ăn dặm vì giá trị dinh dưỡng dồi dào của nó. Hơn nữa, quả bơ còn rất mềm, mịn, thơm ngậy, dễ ăn và dễ kết hợp cùng các thực phẩm khác, nên nó lại càng là lựa chọn hoàn hảo dành cho các em bé bắt đầu tập ăn dặm. Mẹ hãy cùng Bibabo khám phá các cách ăn dặm từ loại quả kỳ diệu này nhé!

Khi nào bé có thể ăn quả bơ

Một tuần nữa lại trôi qua và chúng ta lại gặp nhau trong chương trình Hỏi & Đáp Về Ăn Dặm, phát sóng vào 20h00 thứ 5 hàng tuần. Như thường lệ, Mẹ Ong Bông - đồng tác giả của hai cuốn sách “Ăn dặm không phải là cuộc chiến” và “Nuôi con không phải là cuộc chiến” sẽ giúp các bố mẹ trả lời những câu hỏi phổ biến về ăn dặm.

Cụ thể trong số này, chúng ta cùng giải đáp các thắc mắc cơ bản sau:

1. Có nên dùng nước mía để nấu đồ ăn dặm cho bé hay không?

2. Khi bé mới bắt đầu ăn dặm có nên cho bé ăn bột cháo có tôm cá đánh nhuyễn?    

3. Bé ở độ tuổi 7 - 8 tháng có dấu hiệu muốn ăn cơm thì mẹ nên làm thế nào?

4. Bố mẹ có nên dùng bột ngũ cốc tự làm để nấu đồ ăn dặm cho bé không?

5. Nên cho bé ăn dặm bằng bột pha sẵn mấy bữa trong ngày?
6. Nấu đồ ăn dặm cho bé bằng yến mạch, nên hay không nên?

7. Bé bú sữa mẹ và ăn sữa công thức nhưng không tăng cân thì bố mẹ có nên cho bé ăn dặm sớm không?



Các bố mẹ có bất kỳ thắc mắc gì có thể gửi câu hỏi cho chương trình bằng cách để lại bình luận phía dưới bài viết. Bibabo sẽ tổng hợp, chọn lọc và trả lời các bố mẹ bằng 2 cách: Trả lời trực tiếp dưới bình luận trong thời gian sớm nhất hoặc trả lời trong các video số sau.

Cảm ơn bố mẹ đã đồng hành cùng chương trình Hỏi & Đáp Về Ăn Dặm. Xin cảm ơn và hẹn gặp lại các bố mẹ trong chương trình tiếp theo!

Trong năm đầu đời, sữa chính là nguồn dinh dưỡng chính của trẻ. Mãi đến khi bé được 9 tháng tuổi, giá trị dinh dưỡng trong sữa (sữa mẹ/sữa công thức) mới dần không đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng của con. Vậy tại sao trẻ lại phải cần ăn dặm từ khi được 6 tháng tuổi? 

Chính là để chuẩn bị thật tốt cho giai đoạn sau 9 tháng, khi sữa dần không đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng của trẻ, và đặc biệt là sau 1 tuổi, khi thực phẩm trở thành nguồn dưỡng chất chính giúp bé phát triển thể chất và trí tuệ. 

Sau 1 tuổi, trẻ cần có chế độ ăn phong phú và đa dạng với nhiều loại thực phẩm ở đủ mọi kích cỡ, hình dáng, cách chế biến khác nhau và trẻ không thể tự nhiên có thể biết ăn được hết những loại thực phẩm đó nếu chưa được luyện tập. 

Do đó, việc cho trẻ ăn dặm từ 6 tháng tuổi chính là để cơ thể trẻ có thời gian luyện tập, từ từ tiếp nhận các loại thức ăn thô ngoài sữa, giúp trẻ giảm nguy cơ dị ứng, học các kỹ năng xử lý thức ăn để có thể ăn uống đa dạng, đủ chất sau giai đoạn 1 tuổi. 

Vậy trẻ cần học được những kỹ năng gì trong giai đoạn ăn dặm? Mẹ hãy cùng Bibabo tìm hiểu nhé.

1. Kỹ năng nhai - nuốt 

Ở Việt Nam có một quan niệm là trẻ phải có đầy đủ răng thì mới có thể biết nhai và ăn thô. Tuy nhiên, các nghiên cứu khoa học trên thế giới đã chứng mình rằng quan niệm này hoàn toàn sai lầm. 

Và cũng chỉ có ở Việt Nam thì trẻ mới thường ăn cháo, bột đến khi 2 tuổi, trong khi các hướng dẫn ăn dặm  tại phương Tây, Nhật và nhiều nước châu Á khác đều khuyên nên cho bé tập nhai với thức ăn đặc và thô dần từ 7 tháng tuổi. Bởi vì phản xạ nhai và nuốt thức ăn của trẻ bắt đầu xuất hiện vào giai đoạn 7 tháng tuổi. Nếu không được luyện tập từ lúc này, thì phản xạ sẽ ngày càng kém đi và dần dần biến mất khi trẻ được 1.5 tuổi. 

Nếu đến khi hơn 1 tuổi mẹ mới bắt đầu cho bé tập nhai thì sẽ phải mất rất nhiều thời gian tập cho con và bé sẽ hay bị ọe, dù chỉ nhai lợn cợn một chút thôi là bé cũng có thể ọe ra toàn bộ thức ăn.
Ngược lại, nếu ở giai đoạn 7 tháng tuổi, trẻ được học kỹ năng nhai - nuốt thức ăn phù hợp thì con sẽ có cơ hội luyện tập kỹ năng đúng thời điểm chín muồi, và kết quả là càng ngày trẻ càng nhai được nhiều kết cấu thức ăn với quy trình như sau: 

• Giai đoạn 6-7 tháng tuổi: Nuốt chửng: Trẻ ăn thức ăn lỏng, mềm, loãng. 

• Giai đoạn 7-8 tháng tuổi: Nhai trệu trạo: Trẻ dùng lưỡi để đẩy thức ăn lên vòm hàm trên rồi dùng lợi nghiền thức ăn sau đó nuốt vào. Lúc này trẻ ăn thức ăn sệt, đặc, có lợn cơn mẩu trong thức ăn.

• Giai đoạn 8-11 tháng tuổi: Nhai bỏm bẻm: Trẻ dùng lưỡi đưa đẩy thức ăn sang hai bên, lên trên, xuống dưới để dễ dàng nhai và nghiền nhỏ. Giai đoạn này trẻ ăn được thức ăn đặc, dai hơn, thực phẩm khô được thái miếng. Lúc này trẻ đã ăn được cơm nát-cơm mềm rất tốt. 

• Giai đoạn 11 tháng tuổi trở lên: Kỹ năng nhai của trẻ ngày càng thuần thục.

• Sau 1 tuổi trẻ đã có thể ăn được cơm mềm, thậm chí cơm khô, thức ăn chỉ cần mềm hơn người lớn một chút. Nhờ biết nhai nuốt nên trẻ có thể ăn uống đa dạng, mẹ không phải mất nhiều công sức xay thức ăn cho bé, khiến vị ngon của thức ăn và giá trị dinh dưỡng bị giảm đi.
  Ban đầu, khi nuốt thức ăn thô hơn bé có thể sẽ ọe một chút, nhưng nhờ kỹ năng nhai đã giúp làm nhỏ thức ăn cùng với dịch tiêu hóa nên bé có thể nuốt được thức ăn dễ dàng sau vài lần làm quen. Ngược lại, những bé không biết nhai sẽ không thể làm nhỏ và làm trơn thức ăn, nên việc ọe xảy ra rất nhiều lần, khiến bé rất khó chịu, lần sau bé cũng sẽ không biết cách nhai nhỏ thức ăn hơn nữa để giúp mình không bị ọe thêm. 

Con có thể nhai nuốt rất tốt kể cả khi chưa có đủ răng nếu được tập luyện đúng cách ngay từ đầu.

Đặc biệt, những bé ăn dặm bé chỉ huy BLW được ăn thô ngay từ đầu sẽ thành thục kỹ năng này nhanh hơn các bé ăn bằng các phương pháp khác. Bé có thể ăn đạ dạng thức ăn ngày từ thời điểm 10 tháng tuổi trở lên. 

2. Kỹ năng cầm nắm và đưa thức ăn lên miêng 

Đây là một kỹ năng cực kỳ quan trọng mà trẻ cần phải học được trong quá trình ăn dặm để có thể ăn uống tự lập sau này. Kỹ năng này là điểm khởi đầu, là đòn bẩy giúp trẻ học được kỹ năng tập xúc thìa, dùng nĩa và đũa dễ dàng hơn. 

Trẻ ăn dặm kiểu Nhật và ăn dặm truyền thống phương Tây được tập bốc thức ăn (được gọi là finger food) từ khi 8 tháng tuổi, điều này cũng giúp trẻ phát triển tốt kỹ năng nhai-nuốt khi trẻ được xử lý thức ăn thô. 

Trẻ sẽ được tập cầm nắm thức ăn ở dạng thanh dài để dễ cầm và dễ đưa lên miệng, đảm bảo an toàn. Rồi sau đó tùy vào kỹ năng của bé, mà mẹ có thể chế biến thức ăn với kích thước nhỏ hơn để giúp trẻ hoàn thiện các cơ tay cũng như khả năng khéo léo, kỹ năng gập cổ tay để tiến tới việc tập thìa và nĩa.
Ngoài kỹ năng cầm nắm thức ăn, bé còn được học kỹ năng chấm thức ăn. Việc chấm thức ăn sẽ  giúp việc ăn uống của bé trở nên thú vị và con sẽ ăn được nhiều món ăn đa dạng hơn, kích thích vị giác của bé, giúp bé ăn ngon và không kén ăn.

3. Kỹ năng dùng thìa, nĩa 

Đây là kỹ năng quan trọng và mất nhiều thời gian để tập luyện. Trẻ cần biết dùng thìa để có thể ăn uống tự lập và đi học mẫu giáo được suôn sẻ hơn (trẻ biết tự xúc ăn sẽ ít có nguy cơ bị ép ăn vì cô giáo không phải xúc cho trẻ). 

Thông thường các bé sẽ biết xúc thìa khi được khoảng 12 tháng tuổi.

Các trẻ có kỹ năng cầm nắm và đưa thức ăn lên miệng tốt sẽ có lợi thế khi tập xúc thìa. Thông thường các bé sẽ biết xúc thìa khi được khoảng 12 tháng tuổi và thành thạo khi được từ 15 tháng tuổi trở lên. Những trẻ ăn dặm truyền thống không được tập nhai và tập xúc thìa có thể vẫn sẽ phải dựa vào người lớn xúc cho khi được 2 tuổi.

4. Kỹ năng uống nước bằng ống hút và cốc 

Nhìn chung, trẻ 6 tháng tuổi đã có thể tập dùng ống hút. Việc dùng ống hút không chỉ giúp cho việc ăn uống được đa dạng hơn, tránh sâu răng khi cho trẻ bú bình quá nhiều, giúp trẻ thích thú trong quá trình ăn mà còn hỗ trợ cho quá trình tập nói của trẻ. 

Mẹ có thể cho trẻ tập ống hút từ 6-8 tháng tuổi, và đến khi trẻ đã có thể tự cầm bình có ống hút để uống nước, sữa,... thì có nghĩa là con đã lại tiến thêm được một bước xa trong hành trình ăn uống tự lập của mình.
Sau khi bé biết uống nước bằng ống hút, mẹ có thể tập cho bé húp nước bằng cách cầm bát cho con húp để con có thể tự điều chỉnh lượng nước và lực húp. Khi bé lớn hơn, bé có thể luyện tập kỹ năng cầm cốc (có quai rồi không quai) để uống nước, giúp mẹ thư thái hơn trong quá trình cho bé ăn uống.

Trên đây là những kỹ năng cực kỳ cần thiết mà bé PHẢI học được trong giai đoạn ăn dặm. Mẹ hãy lựa chọn cách thức cho bé ăn phù hợp để bé không bỏ lỡ những thời điểm “vàng” để học những kỹ năng này mẹ nhé!