Trong khoảng 48 giờ sau khi sinh, mẹ sẽ thấy bé đi ngoài ra một loại phân có màu xanh hoặc đen, không có mùi, khá dính và khó làm sạch. Đây chính là phân su, được tạo thành từ những gì bé nuốt vào khi còn ở trong bụng mẹ như nước ối, chất nhầy… Lần đầu tiên bài tiết phân su cho mẹ biết rằng đường ruột của bé đã bắt đầu hoạt động.

Tuy đa phần trẻ sơ sinh sẽ không gặp vấn đề gì với chất thải này, một số ít có thể mắc phải hội chứng hít nước ối phân su và hội chứng tắc ruột phân su.

1. Hội chứng hít nước ối phân su

Tình trạng hít nước ối phân su có thể xảy ra trước, trong và sau khi chuyển dạ và được sinh ra đời, khi bé hít phải hỗn hợp nước ối và phân su. Điều này có thể khiến đường thở của bé bị tắc nghẽn một phần hoặc toàn bộ. Những kích ứng hóa học do phân su gây ra có gây nhiễm trùng bào thai, dị tật bẩm sinh, viêm phổi…

Hiện tượng này đa phần xảy ra ở các bé sinh đủ tháng hoặc già tháng. Những dấu hiệu nhận biết của hội chứng này khi bé được sinh ra là vệt phân su trong nước ối, làn da đổi màu với sắc độ xanh dương hoặc xanh lá, những trở ngại trong hít thở như thở gấp, thở khó hoặc ngưng thở. Chỉ số Apgar (được thực hiện để đánh giá nhanh tình trạng của bé) thấp cũng là một cảnh báo của hội chứng này. Các bác sĩ cũng sẽ chú ý nếu bé có nhịp tim thấp trước khi chào đời, sinh già tháng.

Tuy có thể gây biến chứng, đa số các trường hợp hít nước ối phân su sẽ được xử lý kịp thời và không gây hậu quả nghiêm trọng. Các mẹ có thể theo yêu cầu được theo dõi ngay khi thấy nước ối có màu bất thường như xanh, đen hay có vẩn đục để nhanh chóng được chẩn đoán.

2. Hội chứng tắc ruột phân su

Khi phân su bị tắc nghẽn ở một đoạn của ruột non gọi là hồi tràng. Triệu chứng đầu tiên là trướng bụng, nôn ra dung dịch màu xanh và không có phân su. Bác sỹ nhi khoa sẽ chụp X-quang bụng để tìm xem bé có phân su trong ruột hay không.

Nếu đã khẳng định bé đang trong tình trạng tắc ruột do phân su, bác sỹ sẽ đặt đường truyền tĩnh mạch để đưa thức ăn vào cơ thể bé. Ngoài ra, một ống nhỏ được đưa từ mũi vào dạ dày sẽ giúp loại bỏ phần khí và chất lỏng dư thừa.

Bé sẽ được cho uống thuốc để sổ phân su ra ngoài. Nếu cách này không thành công, một thủ thuật mở thông ruột (ileostomy) được tiến hành để loại bỏ phân tắc trong ruột. Sau phẫu thuật, bạn sẽ được hướng dẫn cụ thể về cách chăm sóc bé để tránh nguy cơ nhiễm trùng và những nguy hiểm khác.

Nếu những triệu chứng dưới đây xảy ra khi bé đã được đưa về nhà, bạn cần nhanh chóng gọi cho bác sỹ hoặc cho bé trở lại bệnh viện:

• Bé sốt trên 38 độ C
• Bé không đi tiểu nhiều như thường lệ
• Bé nôn mửa và không thể ăn
• Vết mổ sưng và chảy máu