Con của bạn đã có thể nghe thấy rõ ràng từ khi sinh ra. Thậm chí bé còn có thể nghe được tiếng nói và tiếng ồn ngay từ khi còn nằm trong bụng mẹ. Trong giai đoạn phát triển, khả năng nghe của bé sẽ giúp bé thu thập một lượng lớn thông tin về thế giới xung quanh.

Khi nào thì trẻ có thể nghe được đúng cách?

Mặc dù đôi tai của bé phát triển tốt ngay khi mới sinh, nhưng có thể sẽ phải mất đến 6 tháng trẻ mới có thể nghe và hiểu được một loạt âm thanh khác nhau.

Có hai lý do cho việc này: Thứ nhất, khi sinh ra, tai của bé vẫn còn đầy dịch bên trong, có thể mất một thời gian để tai bé trở nên sạch sẽ và khô ráo hơn, dễ dàng cho việc nghe hơn; thứ hai là các bộ phận trong não bé liên quan đến thính giác vẫn đang phát triển và phải cần thời gian để hoàn thiện.

Tuy vậy nhưng em bé của bạn sẽ rất thích nghe giọng nói của bố mẹ ngay từ khi bé chào đời đấy!

Sự phát triển thính giác của bé

Trẻ sơ sinh

Từ khi sinh ra, em bé của bạn sẽ chú ý đến âm thanh, đặc biệt là những âm thanh có tông cao. Con cũng sẽ phản ứng lại với các âm thanh quen thuộc, chẳng hạn như giọng nói của bạn hoặc bài hát ru mà bạn chơi hoặc hát với bé thường xuyên. Và con có thể giật mình vì những âm thanh to, bất ngờ.

Trẻ 3 tháng tuổi

Ở tháng thứ 3 này, phần não liên quan đến khả năng nghe, ngôn ngữ và mùi của trẻ sẽ hoạt động tích cực hơn và tiếp thu được nhiều hơn. Phần não này của bé được gọi là thùy thái dương. Khi bé nghe giọng nói của bạn, bé có thể nhìn thẳng vào bạn và ê a để tỏ ra bé đang đáp lại lời bạn.

Bập bẹ và lắng nghe là việc khá khó khăn cho bé ở tháng thứ 3. Và nếu con nhìn theo hướng khác hoặc mất tập trung khi bạn nói chuyện hoặc đọc sách cho con nghe, thì đó chỉ đơn giản là con đang không nghe bạn nói gì và có thể con đã nhận đủ sự hào hứng, không thích thú  điều gì nữa.

Trẻ 4 tháng tuổi

Từ 4 tháng tuổi, bé sẽ phản ứng hào hứng hơn với âm thanh, và có thể mỉm cười khi nghe giọng nói của bạn. Con có thể bắt đầu quan sát miệng bạn một cách chăm chú khi bạn nói và cố gắng bắt chước và thậm chí trẻ có thể bắt đầu phát âm phụ âm như "m" và "b".

Trẻ 6 tháng tuổi

Ở 6 tháng hoặc 7 tháng, con bạn sẽ nhận ra âm thanh đến từ đâu và bé sẽ nhanh chóng quay về nơi phát ra âm thanh.

Trẻ 12 tháng tuổi

Đến khi em bé của bạn 1 tuổi, bé sẽ có thể nhận ra những bài hát yêu thích của bé và con thậm chí còn có thể muốn hát cùng bạn khi bạn ngâm nga những bài hát đó cho con nghe.

Cách giúp con phát triển khả năng nghe

Bạn có thể làm nhiều thứ để giúp bé nhận ra và học những âm thanh mới, hãy thử hát cho con nghe vài bài hát hoặc chơi một vài bản nhạc cho bé nghe.

Ngay từ khi mới sinh, bé đã rất thích nghe giọng nói của bố mẹ rồi đấy!

Em bé của bạn sẽ rất hứng thú với âm thanh của âm nhạc, vì vậy cũng không cần thiết phải giới hạn bé chỉ được nghe các bài hát của trẻ con mà bạn có thể chia sẻ những bài hát yêu thích của bạn với con.

Bạn có thể nhận thấy bé dường như thích thú với các loại âm thanh/tiếng nhạc hơn những thứ khác khi bé bắt đầu phát triển sở thích của chính mình. Âm thanh của chuông gió hoặc đồng hồ tích tắc cũng có thể làm hài lòng em bé của bạn đấy.

Việc đọc cho con của bạn, cho dù bé còn nhỏ, cũng sẽ đem lại nhiều lợi ích, việc nghe bạn nói chuyện cũng sẽ giúp các kỹ năng ngôn ngữ của bé phát triển rất nhanh.

Bạn có thể thay đổi mức độ/tông giọng nói hoặc hát của bạn khi bạn đọc/hát cho bé để làm cho bé thấy vui hơn. Bạn càng nói chuyện và đọc nhiều cho con thì con càng biết được nhiều âm thanh và từ ngữ. Những âm thanh và từ ngữ này sẽ được lưu vào đầu của con và sẽ được bật ra rất nhanh khi con học nói.

Một số vấn đề về thính giác có thể gặp ở trẻ sơ sinh

Con bạn vẫn ngủ ngay cả khi chuông kêu hoặc có tiếng chó sủa. Điều này là bình thường vì lúc đó con đang cần ngủ và đang ngủ rất say.

Nhưng đến khi con bạn tỉnh táo, bé có thể bị giật mình vì những tiếng ồn đột ngột. Con sẽ quay lại với bạn khi nghe giọng nói của bạn và dường như phản ứng bình thường với những âm thanh xung quanh mình. 

Bạn cần lưu ý nếu con bị cảm lạnh hoặc nhiễm trùng tai vì điều này có thể ảnh hưởng đến việc nghe của bé.

Một số bệnh viện sẽ kiểm tra và xét nghiệm thính giác của trẻ ngay sau khi sinh, quá trình này chỉ mất 15 phút và sẽ không gây khó chịu cho con bạn. Nếu bài kiểm tra không cho kết quả rõ ràng, bạn có thể được yêu cầu quay lại để kiểm tra thêm. Kết quả kiểm tra lúc này không hoàn toàn có nghĩa là thính giác của con bạn có vấn đề mà có thể do tai của bé còn nhiều dịch bên trong, chưa ổn định hoặc chỉ tắc nghẽn tạm thời mà thôi.

Nếu kiểm tra cho thấy bé có vấn đề về thính giác, bạn sẽ được mời đến một cuộc đánh giá tiếp theo.

Nếu xét nghiệm thính giác của bé không gây ra vấn đề gì nhưng bạn vẫn lo lắng, hãy yêu cầu bác sĩ hoặc nhân viên y tế kiểm tra lại khả năng nghe của bé.

Rất hiếm trẻ sơ sinh có vấn đề về thính giác, nhưng thỉnh thoảng điều này vẫn có thể xảy ra, đặc biệt nếu trong khi mang bầu, bạn bị mắc một số triệu chứng như:

• Bệnh sởi, toxoplasma hoặc nhiễm vi rút cytomegalo trong thai kỳ.

• Gia đình có tiền sử về mất thính giác hoặc điếc.

• Em bé của bạn bị sinh non hoặc quá nhẹ cân.