Tài khoản

CÙNG CON VƯỢT QUA KHỦNG HOẢNG

Hoàng Anh Tú 4 năm trước

Có một thực tế tôi gặp thấy ở nhiều cha mẹ khi con họ “gặp vấn đề” là cảm xúc của chính cha mẹ có khi còn khủng hoảng hơn cả vấn đề hay cảm xúc mà con của họ đang gặp phải. Ngay chính bản thân tôi, khi anh cả Bách nhà tôi gặp vấn đề trong quan hệ bạn bè trên lớp, chính tôi mới là người bị khủng hoảng. Là bởi chúng ta, những cha mẹ yêu con hơn cả bản thân mình nên khủng hoảng của con dù chỉ 5 độ richter nhưng tâm chấn có khi lại nằm ở cha mẹ lên đến 10 thậm chí 50 độ richter. Điều đó, trong nhiều trường hợp, khiến con bị dội ngược và bị ảnh hưởng nặng nề. Kiểu như con vừa sảy chân ngã, bố mẹ la toáng lên khiến con bị sợ hãi vì tiếng la của bố mẹ chứ không phải cái đau của việc sảy chân.

Là chuyện hồi khuya qua, một bà chị tôi yêu quý gọi điện thảng thốt âu lo về việc con trai chị đang gặp những vấn đề khủng hoảng tâm lý khiến cậu bé đang tuổi lớn trở nên hay mất kiểm soát và có những ứng xử cực đoan. Ở cái tuổi 9 đến 13, tuổi tween, những chấn động tâm lý thường đến từ việc cha mẹ ly dị hoặc nhà có thêm em, tình cảm (con nghĩ là) bị chia sớt. Có khi là việc tách lớp (như 2 đứa lớn nhà tôi đã trải qua hồi đầu năm). Hoặc có những chấn động tâm lý đến từ việc người cha hoặc người mẹ hành xử kiểu dằn vặt con bị điểm kém, áp đặt con phải thế này hay thế nọ. Thậm chí, có trường hợp, chỉ là câu bông đùa vô tâm thôi dạng bỉ bai đam mê hoặc nỗ lực của con: Ngữ mày thì mai này chả làm nên trò trống gì đâu. Ngay lúc đó, sự tổn thương đã được thành hình và bắt đầu âm ỉ. Tôi biết nhiều người đến tận năm 30-40 tuổi mà vẫn còn nhớ như in những câu nói kiểu đó mà hồi bé họ từng bị nghe. Con trai của chị tôi cũng gặp những vấn đề chung tương tự vậy. Chỉ là chị đang ở trong tâm chấn của cơn động đất nên chị đang quay mòng mòng và khiến cơn động đất này tăng lên nhiều lần so với thực tế. Tôi phải xin phép chị để trả lời chị sau một phần cũng là để chị nguôi ngoai chút chút. Nhiều năm làm Chánh Văn, tôi hiểu rằng, chỉ khi chúng ta kiểm soát được chính cảm xúc của mình, chúng ta mới tìm ra được giải pháp. Và đôi khi, có những vấn đề không phải là GIẢI QUYẾT mà chỉ cần GIẢI TOẢ.

Trở lại những sang chấn tâm lý mà con chị, hay nhiều con cái của mọi người ở tuổi này hay gặp, cách giải quyết chúng không phải là bốc thuốc chữa bệnh mà chỉ là thay đổi chế độ dinh dưỡng tâm hồn. Không phải tiêm bao nhiêu mũi vắc xin hay giải phẫu mà chỉ là cùng con trưởng thành. Chúng ta phải chấp nhận rằng trưởng thành nào cũng đau đớn như nhau cả. Chỉ có trải qua đau đớn mới trưởng thành lên được. Chấp nhận việc con mình phải chịu đau đớn này và biến mình thành sự xoa dịu, bồi bổ, tăng sức chịu đau cho con thôi. Đừng trở thành thuốc mê mà lỡ cơ hội trưởng thành của con. Tôi nghĩ về việc trò chuyện với con nhiều hơn. Không phải là chuyện mà con đang gặp phải. Mà là tất thảy mọi câu chuyện con hứng thú. Con thích làm DJ thì nói với con về DJ. Con thích tào lao chi khươn về đội bóng con yêu thích thì sưu tầm thêm những câu chuyện về đội bóng đó. Con thích thời trang hay chuyện về mỹ phẩm thì cùng nói với con về thời trang, mỹ phẩm. Miễn sao chúng ta có nhiều câu chuyện để nói cùng nhau nhất. Là tạo cho con một môi trường riêng giữa hai bố con, hai mẹ con. Tôi luôn đánh giá cao việc cha với con, mẹ với con có không gian thoải mái trò chuyện. Không gian trong mối quan hệ ấy. Để thúc đẩy suy nghĩ tích cực. Để dẫn dắt những năng lượng tích cực vào con. Nó cần thời gian rất dài, rất kiên trì của cha mẹ. Nếu có thể được, hãy kích thích con theo đuổi một đam mê hay một sở thích nào đó. Khuyến khích con kết bạn và rủ bạn về nhà mình chơi. Giao trọng trách hay đặt hàng con về một trách nhiệm vừa tầm với con cho chính nhà mình. Ví dụ như lo toàn bộ mọi vấn đề liên quan đến nội thất phòng con hoặc bữa cơm thứ Sáu hàng tuần do con phụ trách. Có điều kiện hơn thì rủ con tham gia các hoạt động thiện nguyện. Khiến cho con bận rộn với việc chứng minh bản thân có giá trị để chính con nhận ra giá trị của mình. Đừng để những cảm xúc khủng hoảng của mình lộ ra trước con. Lũ trẻ luôn nhạy với cảm xúc của cha mẹ.

Và ngay cả nếu con bạn chưa gặp những vấn đề như thế, bạn vẫn có thể áp dụng “liệu trình” này cho con chứ không phải đợi đến lúc xảy ra chuyện. Túm lại, các cha mẹ ghi vào vạt áo của mình nhé!
1. Trò chuyện với con nhiều hơn
2. Tạo ra môi trường- không gian- “khí hậu dễ chịu” cho mối quan hệ này
3. Khuyến khích con kết bạn- cùng con nuôi dưỡng tình bạn của con.
4. Khuyến khích và nuôi dưỡng đam mê cho con
5. Dẫn dắt và nuôi dưỡng năng lượng tích cực- suy nghĩ tích cực cho con.
6. Giao trách nhiệm- quyền quyết định để con thực hành.
7. Rủ con tham gia các hoạt động thiện nguyện
8. Khiến con bận rộn với việc chứng minh giá trị bản thân để con nhận ra giá trị bản thân.
9. Đừng để con thấy nỗi lo lắng- sợ hãi hay khủng hoảng của cha mẹ.
10. Tôn trọng và trân trọng những suy nghĩ của con, quan điểm của con.

Rồi, giờ thì chúc con bạn- con tôi vượt qua những cú sốc trong quá trình trưởng thành của chúng.

Hoàng Anh Tú

Theo Bibabo.vn