Táo bón thai kỳ và cách điều trị hiệu quả

Nếu tìm hiểu kỹ về tình trạng táo bón thai kỳ, không khó để các mẹ nhận ra những nguy cơ tiềm ẩn ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của mẹ bầu và thai nhi. Thay vì chọn cách "sống chung với lũ", một số biện pháp điều trị táo bón sẽ giúp mẹ thoát khỏi trạng thái "khó ở" này một cách dễ dàng. 

1Táo bón thai kỳ có nguy hiểm không?

Mặc dù chưa thể ảnh hưởng tới tính mạng nhưng táo bón thai kỳ ít nhiều sẽ khiến mẹ bầu gặp phải những rắc rối nhất định. 

Đầy bụng, khó chịu, đau rát vùng hậu môn, chán ăn là những khó chịu thường thấy nhất khi mẹ bầu bị táo bón. Tình trạng táo bón kéo dài lâu ngày là nguyên nhân khiến mẹ bầu bị trĩ, nứt kẽ hậu môn, trực tràng, ảnh hưởng lâu dài tới sức khỏe của mẹ. 

Táo bón thai kỳ làm tăng nguy cơ mẹ bị trĩ khi mang thai và sau sinh (Ảnh: Internet)

Ngoài ra, táo bón thai kỳ còn gây ra những hậu quả khó lường mẹ bầu cần chú ý: 

• Các chất độc hại trong phân như phenol, amoniac,... không được đào thải ra ngoài có thể bị hấp thụ ngược trở lại vào trong cơ thể, lan truyền tới các cơ quan và tới thai nhi gây nguy hiểm. 

• Dùng lực rặn khi bị táo bón có thể khiến mẹ dễ sảy thai hoặc sinh non. Mặc dù trường hợp này không phổ biến nhưng mẹ không thể chủ quan, cần hết sức lưu ý. 

• Thai nhi có nguy cơ suy dinh dưỡng, thiếu cân, sinh non khi mẹ bầu chán ăn, ăn ít, ảnh hưởng đến lượng chất dinh dưỡng bổ sung vào cơ thể mỗi ngày. 

• Tâm lý mẹ bầu chán nản, mệt mỏi, áp lực, lo lắng. 

2Nguyên nhân mẹ bầu bị táo bón

Xác định nguyên nhân gây táo bón thai kỳ là một trong những biện pháp xử lý táo bón thai kỳ tốt nhất. Nguyên nhân gây ra chứng táo bón thai kỳ có rất nhiều, nhưng dưới đây là 05 nguyên nhân chính và phổ biến nhất. 

Táo bón do ăn uống ít

Ốm nghén, mắc bệnh trong thai kỳ khiến tình trạng ăn uống của mẹ bầu không đáp ứng đủ nhu cầu để ruột hoạt động bình thường. Mẹ bầu hay buồn nôn, nôn trong thời gian ốm nghén làm cơ thể bị mất nước, hoạt động tiêu hóa bị ảnh hưởng, phân trở nên rắn hơn, khó đi ngoài hơn. 

Tình trạng ốm nghén làm tăng nguy cơ mẹ bầu bị táo bón (Ảnh: Internet)

Táo bón do thay đổi hormone

Lượng hormone nội tiết trong cơ thể ảnh hưởng rất nhiều tới hoạt động của các cơ quan, đặc biệt là làm giãn các cơ hỗ trợ tiêu hóa. Khi thức ăn được đưa vào cơ thể, các cơ tiêu hóa bị giãn khiến thức ăn di chuyển chậm hơn trong ruột, nhất là khi mẹ ăn ít chất xơ và uống ít nước. Điều này giúp giải thích tại sao trong khoảng 03 tháng đầu thai khi hormone nội tiết gia tăng nhanh chóng, mẹ bầu lại hay bị táo bón đến vậy. 

Táo bón do chế độ ăn không hợp lý

Chất xơ và nước là hai yếu tố quan trọng trong chế độ dinh dưỡng giúp mẹ bầu không bị táo bón. Nếu thiếu hụt hai chất này, hoạt động tiêu hóa diễn ra không được trơn tru, dễ dàng dẫn tới nguy cơ mẹ bị táo bón. Lượng chất xơ trong một số thực phẩm như mỳ Ý, bánh mì, gạo trắng được xử lý kỹ là rất ít nên chúng khó di chuyển, tạo thành một thể rắn khó tiêu, mẹ bầu cần chú ý. 

Táo bón do uống sắt

Mẹ bầu bổ sung nhiều sắt thường bị táo bón. Bởi sắt không phải là vi chất dễ tiêu hóa. Thông thường, chỉ một phần nhỏ sắt được cơ thể hấp thụ vào trong máu, phần lớn sẽ ở lại trong ruột. Lượng sắt không được hấp thu này kết hợp với những chất khó tiêu khác đọng trong ruột tạo thành thể rắn, rất khó di chuyển và gây táo bón. 

Táo bón do thai nhi to dần

Thai nhi to dần, tử cung phát triển lớn lên dẫn đến chèn ép một số dây thần kinh, tĩnh mạch vùng chậu và tĩnh mạch dưới. Không chỉ vậy, sự lớn lên của thai nhi còn rất "tốn chỗ" trong không gian chật hẹp của ổ bụng, chèn ép, thu hẹp không gian của hệ tiêu hóa cũng khiến thức ăn khó di chuyển hơn rất nhiều. Càng về cuối thai kỳ, đặc biệt ở tháng thứ 8 và thứ 9, tình trạng này càng rõ rệt, mẹ bầu càng táo bón nhiều hơn. 

Thai nhi càng to, tình trạng táo bón thai kỳ càng nặng nề (Ảnh: Internet)

3Cách giảm tình trạng táo bón trong thai kỳ

Một số nguyên nhân khách quan gây táo bón thai kỳ như sự thay đổi về hormone hay tình trạng thai nhi to dần gây áp lực lên hệ tiêu hóa là không thể tránh khỏi. Thay vào đó, mẹ bầu nên tập trung cải thiện và "trị tận gốc" những nguyên nhân chủ quan có thể kiểm soát được như chế độ ăn uống, chế độ luyện tập, vận động giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh hơn. 

Ăn nhiều chất xơ

Các thức ăn giàu chất xơ có thể giúp đại tiện dễ dàng hơn. Chất xơ có tác dụng nhuận tràng, kích thích khả năng hoạt động của ruột già, tăng khả năng tiêu hóa đồng thời giúp loại bỏ các chất độc còn tồn đọng, giúp làm mềm và tăng lượng chất thải giúp ruột dễ dàng đưa ra khỏi cơ thể. Một số thực phẩm giàu chất xơ mẹ nên ưu tiên bổ sung như các loại ngũ cốc và bánh mỳ nguyên cám, các loại đậu, hoa quả tươi, rau (nấu chín qua) và hoa quả khô. Giảm tiêu thụ các loại thực phẩm từ các loại hạt đã qua chế biến (như bánh mỳ trắng, gạo trắng, mỳ Ý).

Bà bầu nên ăn nhiều rau xanh, trái cây để giảm tình trạng táo bón thai kỳ (Ảnh: Internet)

Uống đủ nước

Trong thai kỳ, mẹ bầu nên uống khoảng 2 - 3 lít chất lỏng, tương ứng khoảng 8 cốc nước mỗi ngày (có thể là nước lọc, nước ép trái cây, nước ép rau củ,…). Uống đủ nước giúp thức ăn rắn có thể dễ dàng di chuyển trong đường tiêu hóa và làm mềm phân. Nước ép mận là thức uống cực kì hiệu quả để chống táo bón. Hoặc nước chanh ấm cũng là một lựa chọn tốt. Nước chanh giúp kích thích co bóp thành ruột để tống phân ra dễ dàng hơn.

Lưu ý khi bổ sung thực phẩm chức năng

Các loại viên uống bổ sung các chất cho bà bầu (như vitamin tổng hợp, canxi, sắt) đều dễ gây táo bón. Do đó mẹ bầu cần thảo luận với bác sĩ để chọn được loại sản phẩm phù hợp hoặc thay đổi liều lượng cho đến khi tình trạng táo bón được cải thiện hơn. Khi uống viên sắt mẹ nên bổ sung kèm vitamin C, uống viên uống canxi mẹ bổ sung kèm vitamin D3 sẽ làm tăng khả năng hấp thu và chuyển hóa những vi chất này, cơ thể hấp thụ nhiều dưỡng chất hơn, mẹ cũng đỡ táo bón hơn. 

Tập thể dục điều độ

Việc tập thể dục thường xuyên sẽ giúp ruột co bóp tốt hơn. Chỉ cần 10 phút đi bộ, 10 phút tập yoga hoặc 10 phút bơi lội mỗi ngày sẽ giúp cơ thể mẹ bầu khỏe mạnh, hệ thống tiêu hóa được kích thích hoạt động hiệu quả hơn, giảm thiểu nguy cơ táo bón. là đủ kích thích hệ thống tiêu hóa. Nên hãy ăn nhanh một chút hạt và nho khô rồi đi bộ loanh quanh ngay sau khi thức dậy mỗi ngày.

Vận động thường xuyên giúp máu lưu thông tốt, giảm phù nề, giảm táo bón thai kỳ (Ảnh: Internet)

Bổ sung lợi khuẩn cho hệ tiêu hóa

Sữa chua rất giàu lợi khuẩn hay vi khuẩn có lợi làm tăng sức đề kháng với vi khuẩn đường ruột, hỗ trợ quá trình lên men thức ăn tại ruột già, giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh, tiêu hóa thức ăn tốt hơn, phòng ngừa táo bón trong thai kỳ. 

Không tự ý sử dụng các thuốc nhuận tràng

Nghe có vẻ việc sử dụng thuốc nhuận tràng là cách nhanh nhất và dễ nhất để chữa táo bón, tuy nhiên không phải tất cả các thuốc nhuận tràng đều làm mềm phân và an toàn cho bà bầu. Việc sử dụng thuốc nhuận tràng cần hết sức cẩn thận, tốt nhất mẹ chỉ nên sử dụng khi có hướng dẫn của bác sĩ. 

Chăm chỉ áp dụng những biện pháp trên không chỉ trị khỏi chứng táo bón mà còn nâng cao toàn diện sức khỏe của hệ tiêu hóa, tăng cường khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng của cơ thể, từ đó giúp mẹ khỏe, bé khỏe. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu tình trạng táo bón của mẹ diễn ra quá lâu mà không có chuyển biến nhé!